Do ảnh hưởng của dịch bệnh và nhiều yếu tố khác như nguồn vốn, thị trường mà nhiều doanh nghiệp không thể tiếp tục hoạt động và phải tiến hành giải thể doanh nghiệp. Khi tiến hành giải thể công ty, việc phân chia tài sản sau khi giải thể là vấn đề được nhiều người quan tâm. Vậy sau khi thực hiện nghĩa vụ thanh toán hết các khoản nợ và chi phí giải thể, tài sản của doanh nghiệp sẽ được phân chia như thế nào?
- Giải thể công ty là gì? Tại sao doanh nghiệp giải thể công ty?
Giải thể doanh nghiệp là hoạt động của doanh nghiệp hoặc cơ quan có thẩm quyền nhằm chấm dứt tư cách pháp nhân và các quyền, nghĩa vụ liên quan của doanh nghiệp.
Việc giải thể doanh nghiệp xuất phát từ 2 lý do chính:
- Nguyên nhân xuất phát từ doanh nghiệp: doanh nghiệp đạt được mục đích kinh doanh trong thời gian dự liệu, hoặc bị thua lỗ trong quá trình kinh doanh khiến doanh nghiệp điêu đứng và cuối cùng dẫn đến giải thể.
- Nguyên nhân khách quan khác : do doanh nghiệp đã phạm phải những quy định, điều khoản nghiêm trọng dẫn đến hậu quả bị thu hồi giấy phép kinh doanh.
Cụ thể, theo Luật Doanh nghiệp 2020 điều 207 quy định có cụ thể 4 trường hợp bắc buộc doanh nghiệp giải thể:
- Kết thúc đúng thời hạn hoạt động đã ghi rõ trong điều lệ công ty kèm theo quyết định không gia hạn thêm của chủ doanh nghiệp;
- Giải thể công ty phải theo nghị quyết, quyết định của chủ doanh nghiệp đối với doanh nghiệp tư nhân; của Hội đồng thành viên đối với công ty hợp danh; của Hội đồng thành viên, chủ sở hữu công ty đối với công ty trách nhiệm hữu hạn; của Đại hội cổ đông đối với công ty cổ phần.
- Không đảm bảo đủ số lượng thành viên đã ghi trong thời gian tối thiểu 6 tháng và không tiến hành thủ tục chuyển đổi loại hình doanh nghiệp;
- Do vi phạm điều khoảng, quy định trong hồ sơ, công ty bị thu hồi giấy đăng ký doanh nghiệp ( trừ trường hợp Luật Quản lý thuế có quy định khác).
- Điều kiện giải thể công ty, giải thể doanh nghiệp:
Khi quyết định giải thể, doanh nghiệp cần phải tuân thủ các điều kiện theo quy định pháp luật Luật doanh nghiệp:
– Cần có sự nhất trí của chủ doanh nghiệp đối với công ty tư nhân, Với công ty TNHH là Hội đồng thành viên, với công ty cổ phần là Đại hội cổ đông của công ty.
– Doanh nghiệp không nằm trong quá trình giải quyết tranh chấp tại các cơ quan nhà nước trọng tài thương mại, tòa án.
– Hoàn tất thanh toán các khoản nợ phải trả cũng như các nghĩa vụ tài sản khác.
- Thủ tục phân chia tài sản sau khi giải thể công ty, doanh nghiệp
Điều 207 Luật doanh nghiệp 2020 quy định: “2. Doanh nghiệp chỉ được giải thể khi bảo đảm thanh toán hết các khoản nợ, nghĩa vụ tài sản khác và không trong quá trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án hoặc Trọng tài. Người quản lý có liên quan và doanh nghiệp quy định tại điểm d khoản 1 Điều này cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ của doanh nghiệp.”
Như vậy, doanh nghiệp phải đảm bảo thanh toán hết các khoản nợ, nghĩa vụ tài sản khác và không trong quá trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án hoặc Trọng tài thì mới có thể giải thể.
Thứ tự thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp như sau:
“5. Các khoản nợ của doanh nghiệp được thanh toán theo thứ tự ưu tiên sau đây:
a) Các khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật và các quyền lợi khác của người lao động theo thỏa ước lao động tập thể và hợp đồng lao động đã ký kết;
b) Nợ thuế;
c) Các khoản nợ khác;”
(Khoản 5 Điều 208 Luật doanh nghiệp 2020)
Sau khi đã thanh toán chi phí giải thể doanh nghiệp và các khoản nợ, phần còn lại chia cho chủ doanh nghiệp tư nhân, các thành viên, cổ đông hoặc chủ sở hữu công ty theo tỷ lệ sở hữu phần vốn góp, cổ phần. Sau khi đã thanh toán các nghĩa vụ nếu còn tài sản, doanh nghiệp mới được thực hiện việc chia tài sản của các thành viên, cổ đông theo cơ sở đóng góp của các thành viên, cổ đông hoặc theo thỏa thuận của các thành viên, cổ đông với nhau.
- Thủ tục thông báo tới cơ quan đăng ký kinh doanh:
Sau khi thực hiện thanh toán hết các khoản nợ, doanh nghiệp phải thông báo tới cơ quan đăng ký kinh doanh để hoàn tất thủ tục giải thể doanh nghiệp.
Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp gửi văn bản đề nghị giải thể cho cơ quan đăng ký kinh doanh.
Nội dung đề nghị giải thể bao gồm:
- Thông báo về giải thể doanh nghiệp
- Báo cáo bảo đảm thanh toán hết các khoản nợ và chi phí giải thể doanh nghiệp.
Thời hạn gửi đề nghị là 05 ngày làm việc kể từ ngày thanh toán hết các khoản nợ.
Cơ quan đăng ký kinh doanh cập nhật tình trạng pháp lý của doanh nghiệp trên cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp sau thời hạn 180 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải thể hoặc 05 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ giải thể hợp lệ.
